Jak interpretować przepisy obecnej ustawy o VAT
W art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług nie zaliczono do samodzielnej działalności gospodarczej przychodów z wykonywanej osobiście działalności wymienionej w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (choć w tym artykule ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest jeszcze pkt 9 dotyczący m.in. kontraktów menedżerskich), jeżeli wykonujące je osoby są związane ze zlecającym więzami „tworzącymi stosunek prawny” dotyczący warunków wykonania, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności. Co tak naprawdę oznacza ten przepis?
prof. dr hab. Witold Modzelewski, prezes Instytutu Studiów Podatkowych
– Wspomniany przepis zawarty w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług odwołuje się do unormowań ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale jednocześnie wprowadza jeszcze dodatkowe elementy dotyczące: warunków wykonania pracy; wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego wykonanie danych czynności. Spróbujmy odpowiedzieć, co w praktyce oznacza to unormowanie. Otóż z regulacji tej wynika, że jeżeli istnieją więzy prawne, w ramach których zleceniodawca ponosi zwłaszcza odpowiedzialność za działania zleceniobiorcy – również wobec osób trzecich – to wtedy nie mamy do czynienia z usługami w rozumieniu ustawy. Nie podlegają więc one VAT.
Generalnie są przypadki, w których to, co robi zleceniobiorca na rzecz zleceniodawcy, stanowi faktycznie działalność tego ostatniego. I wówczas to zleceniodawca ponosi odpowiedzialność za działania zleceniobiorcy wobec np. osób trzecich. W rezultacie usługi wykonywane przez zleceniobiorcę nie podlegają podatkowi od towarów i usług. Jeżeli natomiast nie ma odpowiedzialności zleceniodawcy za efekty działania zleceniobiorcy, to wtedy usługi wykonywane przez zleceniobiorcę już są objęte VAT.
Rozmawiał Krzysztof Tomaszewski
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535).