Refleksje dotyczące rynku audiowizualnego w Polsce
Kontrowersje powstałe w 2002 r. wokół projektu nowelizacji Ustawy o Radiofonii i Telewizji były przyczyną największej afery medialnej w III RP, tzw. "afery Rywina". W tej atmosferze w dniach 28 - 31.10. 2003 r. odbyła się na Uniwersytecie Warszawskim konferencja pt.: "Rynek audiowizualny w Polsce - ocena i perspektywy".
Sam tytuł konferencji: "rynek audiowizualny" został zaproponowany w sposób mylący i nieadekwatny, gdyż nadawanie programu nie jest sprzedażą żadnych towarów, a jedynie propagowaniem szeroko pojętych: informacji, opinii, ideologii, i kultury. Właściwym celem konferencji powinna być dyskusja o regulacjach prawnych sektora audiowizualnego w modelu cywilizacyjnym państwa. Jest to element konstytucyjnego zapisu o wolności słowa.
Oczywistym było, że ujawnią się liczne sprzeczne interesy. Najważniejsze z nich to:
- konflikt między nadawcami a organizacjami zbiorowego zarządzania w sprawie wysokości należnych twórcom tantiem,
- niemożność zdefiniowania przez 10 lat "misji" nadawców publicznych jako wyrazu szacunku do społeczeństwa. Tu zdecydowany protest środowiska twórczego, gdyż pozbawienie go możliwości prezentacji swego dorobku - to w efekcie śmierć artystyczna,
- niewłaściwie przyjęta forma spółki prawa handlowego dla radiofonii i telewizji publicznej,
- pojawiające się skrajne opinie, że działalność nadawcy to czysta działalność gospodarcza, w której powinien decydować tylko rynek,
- sprawa koncentracji w mediach: lansowanie błędnego poglądu, że im silniejsze i liczniejsze będą media komercyjne, tym większy będzie pluralizm i niezależność przekazywanych informacji.
Na skutek wielości problemów wymagających natychmiastowych i zdecydowanych rozstrzygnięć, wyłonił się pogląd popierany przez całe środowisko twórcze, iż:
przede wszystkim należy sprecyzować kierunek polityki kulturalnej państwa;
- czy godzimy się na dyktat wolnego rynku (w dziedzinie mediów: zgoda na spłycenie programu nadawców do poziomu prymitywnych gustów większości),
- czy określamy misję państwa i jego odpowiedzialność za poziom świadomości społeczeństwa m.in. poprzez dostarczenie mu szerokiej oferty programowej z dziedziny kultury i nauki.
Dopiero po rozstrzygnięciu tego dylematu można będzie przystąpić do pisania ustaw zapewniających realizację właściwego modelu sektora audiowizualnego w Polsce.
Stefan Kruczkowski, Krzysztof Sadowski
/obszerniejszy artykuł w FORUM/
..............................
Powrót do SEKRETARIATU
|